Teoria kolorów i psychologia jedzenia. Czym się zajmują?
Według naukowców kolor zastawy ma wpływ na to, jak odbieramy smak potraw. Zagadnienia z tym związane bada tzw. teoria kolorów. To właśnie ten dział wiedzy zajmuje się wpływem barw na człowieka – jego odczucia, emocje i zachowania. Drugą dziedziną jest psychologia jedzenia. Przygląda się ona temu, jak emocje kształtują nasze nawyki żywieniowe. W związku z tym bada m.in. jak kolor naczyń może wpływać na odbiór przez nas podanych na nich potraw.
Białe i czarne talerze a smak potraw na nich podanych
Na początek warto przyjrzeć się dwóm najbardziej kontrastującym ze sobą kolorom, czyli bieli i czerni. W 2012 roku trzech naukowców (Harrar, Piqueras-Fiszman i Spence) przeprowadziło badanie – na które powołuje się serwis psychologiczny psycheplus.pl – dotyczące odbioru smaku potraw podanych na talerzach białych i czarnych. Uczestnikom badania zostały na nich podane identyczne porcje musu truskawkowego. Ich zadaniem była ogólna ocena dania, a w tym przede wszystkim jego intensywności i poziomu słodyczy. Lepiej oceniony został deser podany na białym talerzu. Odpowiedzialny za to był prawdopodobnie efekt kontrastu. Różowy mus podany na jaśniejszym od niego, białym talerzu, wydawał się bardziej intensywny, co mogło wpłynąć na bardziej intensywny odbiór jego smaku i poziomu słodyczy.
Jak kolor talerza wpływa na smak jedzenia?
Wspomniana biała zastawa stołowa jest jedną z najpopularniejszych i najchętniej wybieranych przez wielu z nas. Uznawana jest za elegancką, uniwersalną i ponadczasową. Warto jednak wiedzieć, że kolor ten wzmaga uczucie głodu. Nie będzie więc najlepszym wyborem dla osób na diecie.
Jeśli jednak zależy nam, aby nasi goście zjedli wszystko ze swoich talerzy i jeszcze poprosili o dokładkę, powinniśmy zaserwować im jedzenie na czerwonych talerzach. Kolor ten pobudza i dodaje energii, a tym samym zwiększa apetyt.
Podobne właściwości wykazuje kolor pomarańczowy, który daje nam poczucie komfortu. Dzięki temu dania lepiej nam smakują. Ciekawie sytuacja wygląda w przypadku koloru żółtego, który poza tym, że także pobudza apetyt i zachęca do jedzenia, to dodatkowo intensyfikuje nasze doznania związane z kwaśnymi potrawami. Ich smak czujemy wyraźniej prawdopodobnie przez skojarzenie z żółtą i kwaśną cytryną. Radość z jedzenia i spory apatyt zapewnia też kolor zielony, który kojarzy nam się z naturą.
Ciekawe obserwacje dotyczą naczyń w kolorze niebieskim. To z nich prawdopodobnie zjemy najmniej. Niebieski nie kojarzy nam się z jedzeniem, a nawet może przywoływać w nas wspomnienia czegoś zepsutego. Poza tym barwa ta wycisza i uspokaja, co dotyczyć może także naszego apetytu. Będzie on mniejszy również wtedy, kiedy jedzenie otrzymamy na szarych lub czarnych talerzach.
Czy kolor kubka wpływa na smak kawy?
Okazuje się, że podobnie jak kolor talerza wpływa na nasz odbiór podanej na nim potrawy, tak samo barwa kubka nie pozostaje obojętna dla smaku znajdującego się w nim napoju. Czy kolor kubka wpływa na smak kawy? Takie pytanie zadał sobie zespół naukowców (George H. Van Doorn, Dianne Wuillemin, Charles Spence) i przeprowadził w tym temacie badania. Ich wyniki opublikował w 2014 roku w czasopiśmie "Flavour".
Na artykuł ten powołuje się autorka bloga zabawyzgliną.pl, która od lat zajmuje się ceramiką. WE wspomnianym badaniu sprawdzano, jak na smak kawy wpływają kolory kubków: biały, niebieski i przezroczysty. Badanym zaserwowano tę samą kawę latte. Mieli oni ocenić jej aromat, intensywność smaku, poziom słodyczy i goryczy oraz jakość i akceptowalność. Każdy z parametrów smakowych mieli wyrazić w skali od 0 do 100.
Okazało się, że jako najbardziej intensywna oceniona została kawa podana w białym kubku. Na drugim miejscu znalazł się kubek niebieski, a na trzecim – przezroczysty. Kawa podana w białym naczyniu uznana została za zdecydowanie mniej słodką niż ta w niebieskim i przezroczystym. Wynika to prawdopodobnie z faktu, że brązowy kolor kawy utożsamiamy z goryczą. Kolor napoju zaś najwyraźniej widoczny jest w kontrastującym z nim białym naczyniu.
Biały kubek może rzeczywiście okazać się najlepszym wyborem. To w jego przypadku najłatwiej zauważyć, czy jest czysty. Poza tym najlepiej widać, ile kawy zostało jeszcze do wypicia.