Skorzonera – zapomniane warzywo
Skorzonera jest warzywem z rodziny astrowatych. Wwarunkach naturalnych rośnie w części Azji, w południowej i środkowej Europie oraz w Afryce Północnej. Ponadto uprawiana jest w niektórych krajach na świecie. W Polsce jest warzywem dosyć zapomnianym.
Spichrzowy korzeń tej rośliny osiąga długość do 30 cm i średnicę ok. 3-4 cm. Swoim kształtem przypomina marchewkę. Ma czarną lub ciemnobrunatną skórkę oraz biały miąższ. To właśnie korzeń stanowi część jadalną tej rośliny. W smaku jest słodkawy i przypomina szparagi, chociaż jest od nich mniej delikatny, a bardziej mączysty. Warzywo to bywa nazywane zresztą zimowymi szparagami, ponieważ jego zbiory trwają czasami od października aż do kwietnia.
Inna jego nazwa to wężymord czarny korzeń. Nawiązuje ona do czasów, w których roślina ta używana była w medycynie ludowej jako antidotum na jad żmij lub węży.
Skorzonera pomoże w odchudzaniu i nie tylko
Skorzonera jest warzywem bardzo wartościowym. Zawiera dużo witamin – A, C, E, K i witamin z grupy B – oraz składników mineralnych takich jak potas, żelazo, wapń, magnez i fosfor. Dzięki temu wzmacnia kości oraz wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i pracę serca.
Skorzonera stanowi ponadto źródło inuliny, czyli polisacharydu (wielocukru) pochodzenia roślinnego. Inulina jest naturalnym prebiotykiem, który odbudowuje florę bakteryjną jelit i wspiera ich prawidłowe funkcjonowanie. Ma działanie podobne do błonnika pokarmowego, dzięki czemu wspomaga regularne wypróżnienia i zapobiega zaparciom. Inulina jest składnikiem niektórych owoców i warzyw. Można ją również coraz częściej znaleźć w składzie suplementów wspomagających odchudzanie.
Skorzonera swoje liczne właściwości zawdzięcza właśnie wspomnianej inulinie. Odpowiada ona m.in. za obniżenie glikemii po posiłku, lepsze przyswajanie składników mineralnych, obniżenie poziomu cholesterolu i trójglicerydów we krwi oraz zwiększenie odporności organizmu. Warzywo to zapewnia też na dłużej uczucie sytości, a przez to ułatwia odchudzanie. Jego spożywanie jest więc polecane osobom, które chcą zrzucić zbędne kilogramy, a ponadto tym, które chorują na cukrzycę lub insulinooporność. Skorzonera jest warzywem niskokalorycznym – w 100 g zawiera 80 kcal.
Skorzonera: Jak ją uprawiać?
Obecnie warzywo to bardzo powoli wraca na nasze stoły. Możemy kupić je na niektórych targach, w sklepach ze zdrową żywnością oraz w sklepach internetowych. Bez problemu możemy również uprawiać je we własnym ogródku.
Najlepsza w tym celu będzie żyzna i zasobna w próchnicę gleba piaszczysto-gliniasta o obojętnym lub lekko zasadowym odczynie. Ze względu na długi okres wegetacji, który wynosi ok. 200-230 dni, skorzonerę najlepiej uprawiać na glebach, które po zimie szybko się nagrzewają i obsychają.
Nasiona sieje się do gruntu zazwyczaj w połowie marca na głębokości ok. 3 cm i w rzędach co 30 cm. Kiełkowanie nastąpić powinno po ok. 2-3 tygodniach. Latem należy szczególnie zadbać o odpowiednie nawodnienie podłoża. Na zbiory poczekać trzeba do połowy października. Bez problemu można jednak je opóźnić, ponieważ roślina ta jest odporna na niskie temperatury i może nawet zimować w gruncie. Wykopane warzywa – po usunięciu liści – powinny być przechowywane pionowo w skrzynkach z wilgotnym piaskiem.
Skorzonera i jej wykorzystanie w kuchni
Skorzonerę można wykorzystywać w kuchni na wiele sposobów. Z powodzeniem zastąpi szparagi i może być podawana w wersji gotowanej z bułką tartą, masłem i natką pietruszki. Doskonale smakuje także zapiekane pod beszamelem lub z dodatkiem soku z cytryny. Świetnie sprawdzi się jako dodatek do dań – zup, sosów, gulaszów i sałatek. Skorzonerę można również wykorzystać – zamiast ziemniaków – do zrobienia frytek.
Podczas przygotowywania skorzonery warto pamiętać o dwóch zasadach. Do jej obierania należy zakładać gumowe rękawiczki, ponieważ jej skórka zabarwia dłonie na czerwonawy kolor, a z korzenia wydobywa się mleczny, mocno klejący się sok. Natomiast po obraniu najlepiej od razu umieścić ją w wodzie z dodatkiem soku z cytryny. W przeciwnym wypadku szybko ściemnieje.