Karp wigilijny w galarecie (4–6 porcji)
Czas: przygotowanie 30–45 min + gotowanie i studzenie ~2–3 godz.
Trudność: średnia
Składniki
- 1,5–2 kg karpia (możesz użyć filetów lub całego karpia podzielonego na dzwonka)
- 2 łyżeczki soli + do solenia filetów
- świeżo zmielony pieprz
- 150–200 g mąki (do obtoczenia)
- olej lub smalec do smażenia (ok. 200–300 ml)
- 2 marchewki
- 1 pietruszka (korzeń)
- kawałek selera korzeniowego (ok. 100 g)
- 1 duża cebula + 1 cebula do smażenia (opcjonalnie)
- 3–4 liście laurowe
- 8–10 ziarenek ziela angielskiego
- 10–15 ziaren pieprzu czarnego
- pęczek natki pietruszki
- 1–1,2 l wody (na wywar) - więcej jeśli używasz głów/kręgów karpia
- 10 g żelatyny w proszku na 1 litr wywaru (lub 3–4 listki żelatyny na litr)
- 1–2 łyżki octu winnego lub soku z cytryny (opcjonalnie do smaku)
- kilka plasterków cytryny do dekoracji
Przygotowanie
- Przygotowanie ryby
- Jeśli masz cały karp: podziel na dzwonka, oczyść i opłucz. Jeśli masz filety - sprawdź i usuń ości pincetą.
- Posól rybę delikatnie z obu stron i odstaw na 15–20 minut (możesz też wcześniej namoczyć filety w mleku 30 min - zmniejsza „rybi” zapach).
- Podsmażenie
- Osusz kawałki karpia ręcznikiem papierowym, obtocz lekko w mące.
- Rozgrzej tłuszcz na patelni i smaż karpia z obu stron na złoty kolor (2–4 minuty z każdej strony, w zależności od grubości). Wyjmij i odłóż na papierowy ręcznik.
- Przygotowanie wywaru (bazowy bulion do galarety)
- Do garnka włóż obierki i odpadki warzyw (marchew, pietruszka, seler, cebula - możesz pokroić na kawałki) oraz liść laurowy, ziele angielskie, pieprz, natkę pietruszki.
- Jeśli masz głowy/kręgi karpia - dodaj je do wywaru (dają naturalną żelatynę i intensywny smak). Zalej wodą (ok. 1–1,5 l) i gotuj na małym ogniu 30–60 minut - nie doprowadzaj do gwałtownego wrzenia (bulion powinien się delikatnie gotować).
- Po gotowaniu przecedź wywar przez sitko do czystego garnka. Dopraw solą i ewentualnie szczyptą cukru i octu/soku z cytryny do smaku - ma być lekko kwaskowy, by zrównoważyć tłustość.
- Żelowanie wywaru
- Jeśli używasz żelatyny w proszku: odważ potrzebną ilość (np. 10 g żelatyny na 1 litr), zalej zimną wodą (ok. 5–6 łyżek), odstaw na 5–10 minut do napęcznienia, potem podgrzej (nie gotuj!) aż się rozpuści i wlej do gorącego, ale nie wrzącego wywaru, dobrze wymieszaj.
- Jeśli używasz listków żelatyny: namocz je w zimnej wodzie, odsącz i rozpuść w gorącym (nie wrzącym) wywarze.
- Składanie dania
- W naczyniu (najlepiej szklanym lub ceramicznym) ułóż warstwę marchewki pokrojonej w plasterki (z tej, którą gotowałeś) i ewentualnie cienko smażoną cebulę.
- Na to delikatnie ułóż usmażone kawałki karpia. Możesz dodać kilka plasterków cytryny i gałązkę natki do dekoracji.
- Zalej wszystko przestudzonym (ale wciąż płynnym) wywarem z żelatyną. Pozostaw do ostudzenia w temperaturze pokojowej, następnie włóż do lodówki na kilka godzin (min. 4–6 h) aż stężeje.
- Podanie
- Podawaj schłodzone jako przystawkę na Wigilię, z chlebem lub gotowanymi ziemniakami, ćwikłą albo sałatką jarzynową.
Wskazówki i warianty
- Jeśli chcesz intensywniejszy smak, po smażeniu karpia możesz krótko podsmażyć cebulę z marchewką i ułożyć ją pod rybą - doda aromatu.
- Zamiast smażyć - możesz kawałki ryby lekko podpiec w piekarniku (200°C, 10–15 min).
- Jeśli nie masz głów/kręgów i chcesz mocną galaretę - użyj żelatyny, ale pamiętaj: nie przesadź z ilością (ryba ma „pływać” w lekkiej galarecie, nie w żelu).
- Dla osób unikających glutenu: zamiast mąki użyj mąki kukurydzianej lub bezglutenowej do panierki.
- Inna tradycja: karp smażony w panierce (mąka + jajko + bułka tarta) - jeśli chcesz, dopiszę pełny przepis.
Krótka alternatywa - szybki karp smażony (na ciepło)
- Filety karpia: 1–1,2 kg
- Namocz w mleku 30 min → osusz → posól i popieprz.
- Obtocz w mące (lub mące + bułce tartej) i smaż na rozgrzanym tłuszczu 3–4 min z każdej strony na złoto.
- Podawaj z cytryną, ziemniakami i surówką z czerwonej kapusty lub buraczkami.