Topinambur, znany również jako słonecznik bulwiasty, to roślina należąca do rodziny astrowatych. Pochodzi z Ameryki Północnej, ale jest uprawiana na całym świecie. To roślina wieloletnia, która może osiągnąć wysokość do 3 metrów. Charakteryzuje się dużymi, żółtymi kwiatami, które przypominają słoneczniki. Częścią jadalną topinamburu są jego bulwy.
Dlaczego warto jeść topinambur?
- Obfituje w inulinę - rodzaj błonnika, który pomaga kontrolować poziom cukru we krwi, co jest korzystne dla osób z cukrzycą.
- Inulina, której w topinamburze jest sporo, pomaga również w utrzymaniu prawidłowego poziomu cholesterolu we krwi, m.in. obniża poziom „złego cholesterolu” LDL.
- Duża zawartość błonnika korzystnie wpływa na jelita, usprawnia trawienie i zapobiega zaparciom.
- Znajdująca się w nim w dużej ilości witamina C wspiera odporność, zwalcza wolne rodniki, które są odpowiedzialne za starzenie się organizmu i rozwój nowotworów. Wspomaga też produkcję kolagenu, który jest niezbędny dla zdrowia skóry.
- Potas, którego jest w topinamburze sporo, pomaga regulować ciśnienie krwi, co jest korzystne dla zdrowia serca.
- Topinambur dostarcza też fosforu, który jest niezbędny dla mocnych kości i zębów.
- Topinambur jest niskokaloryczny, więc pomaga osobom na diecie odchudzić się i utrzymać szczupłą sylwetkę.
3 pomysły na dania z topinamburem
Topinambur smakuje jak orzechy. Można go jeść na surowo, gotowanego, pieczonego lub smażonego.
- Zupa krem z topinambura
Składniki: 500 g topinambura, cebula, 2 ząbki czosnku, litr bulionu warzywnego, sól, pieprz, śmietana do podania.
Przygotowanie: Topinambur obierz i pokrój w kostkę. Cebulę i czosnek posiekaj i zeszklij na patelni. Dodaj topinambur i smaż przez kilka minut. Następnie dodaj bulion, dopraw solą i pieprzem i gotuj do miękkości topinambura. Zupę zmiksuj na gładki krem i podawaj ze śmietaną.
2. Pieczone bulwy topinambura
Składniki: 500 g topinambura, 2 łyżki oliwy, sól, pieprz, zioła prowansalskie.
Przygotowanie: Topinambur obierz, pokrój w kostkę, polej oliwą, posyp solą, pieprzem i ziołami. Piecz w piekarniku nagrzanym do 200 stopni Celsjusza przez około 30 minut, do momentu aż będą złote i chrupiące.
3. Sałatka z topinambura
Składniki: 2 topinambury, garść rukoli, pomarańcza, garść orzechów włoskich, oliwa, sól, pieprz.
Przygotowanie: Topinambur obierz i pokrój w cienkie plasterki. Pomarańczę obierz i pokrój na kawałki. Orzechy włoskie posiekaj. Wszystkie składniki wymieszaj, dodaj rukolę, skrop oliwą, dopraw solą i pieprzem. Sałatka gotowa do podania.
Komu topinambur może nie służyć?
Topinambur jest generalnie bezpieczny dla większości z nas, ale - jak każda żywność - może powodować pewne skutki uboczne u niektórych osób. Warto mieć na uwadze, że topinambur może wywołać:
- wzdęcia i gazy. Topinambur jest bogaty w błonnik (inulinę), który może powodować wzdęcia, gazy i dyskomfort żołądkowy u niektórych osób, szczególnie u tych, które nie są przyzwyczajone do spożywania dużych ilości błonnika;
- niekorzystne interakcje z lekami. Topinambur może wpływać na poziom cukru we krwi, co może być problemem dla osób biorących leki na cukrzycę;
- problemy u osób z zespołem jelita drażliwego (IBS) lub innymi zaburzeniami jelit. Topinambur zawiera dużo FODMAP (Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides and Polyols), tzn. fermentujące oligosacharydy, disacharydy, monosacharydy i poliole. Są to małe cząsteczki węglowodanów, które są obecne w wielu różnych pokarmach. Niektóre osoby mają trudności z ich trawieniem, co może prowadzić do objawów takich jak ból brzucha, wzdęcia, gazy, biegunka lub zaparcia. Dieta niskiego FODMAP jest często zalecana dla osób z zespołem jelita drażliwego (IBS) lub innymi zaburzeniami jelit.